Tổng hợp văn bản mới có hiệu lực từ 1.1.2023

Từ ngày 1/1/2023, 04 Luật bao gồm: Luật Kinh doanh Bảo hiểm 2022; Luật Cảnh sát Cơ động 2022; Luật sửa đổi, bổ sung Luật Sở hữu trí tuệ 2022; Luật Điện ảnh 2022 và 08 Nghị định và một số Quyết định đáng chú ý có hiệu lực.

1. 04 Luật mới có hiệu lực từ 01/01/2023

Luật kinh doanh bảo hiểm 2022

Luật Kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15 được thông qua ngày 16/6/2022, tại kỳ họp thứ ba, Quốc hội khóa XV. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2023, sẽ thay thế Luật Kinh doanh bảo hiểm 2000 và Luật kinh doanh bảo hiểm sửa đổi 2010, quy định một số điểm mới như sau:

- Luật kinh doanh bảo hiểm 2022 quy định 05 loại hợp đồng bảo hiểm: Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ; Hợp đồng bảo hiểm sức khỏe; Hợp đồng bảo hiểm tài sản; Hợp đồng bảo hiểm thiệt hại; Hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm.

(Luật kinh doanh bảo hiểm cũ chỉ quy định 03 loại hợp đồng bảo hiểm gồm: Hợp đồng bảo hiểm con người; Hợp đồng bảo hiểm tài sản; Hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm dân sự.)

- Bổ sung một số trường hợp hợp đồng bảo hiểm vô hiệu: Cụ thể, từ ngày 01/01/2023, hợp đồng bảo hiểm cũng có thể bị vô hiệu nếu rơi vào các trường hợp: Mục đích, nội dung hợp đồng bảo hiểm vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội; Hợp đồng bảo hiểm được giao kết do bị đe dọa, cưỡng ép; Bên mua bảo hiểm không nhận thức và làm chủ được hành vi của mình khi giao kết hợp đồng bảo hiểm;...

- Từ ngày 01/01/2028, doanh nghiệp bảo hiểm không được kinh doanh bất động sản: Cụ thể, khoản 3 Điều 99 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2028) quy định về việc doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, chi nhánh nước ngoài tại Việt Nam không được phép thực hiện các hoạt động đầu tư kinh doanh bất động sản, trừ các trường hợp: mua cổ phiếu của doanh nghiệp kinh doanh bất động sản niêm yết trên thị trường chứng khoán, chứng chỉ quỹ của quỹ đại chúng.

Luật Cảnh sát cơ động 2022

Luật Cảnh sát cơ động cũng có nhiều điểm mới về tổ chức lực lượng cảnh sát cơ động, như bổ sung lực lượng kỵ binh, trung đoàn không quân Công an nhân dân… Luật cũng bổ sung một số thẩm quyền cho lực lượng Cảnh sát cơ động như được phép ngăn chặn, vô hiệu hóa tàu bay không người lái và các thiết bị bay siêu nhẹ, được huy động người, phương tiện, thiết bị dân sự trong trường hợp cấp bách.

Đáng chú ý, công dân Việt Nam từ đủ 18 tuổi trở lên không phân biệt nam, nữ, có phẩm chất chính trị, đạo đức, sức khỏe, lý lịch đảm bảo tiêu chuẩn theo quy định và tự nguyện phục vụ trong Cảnh sát cơ động; có văn bằng, chứng chỉ chuyên môn kỹ thuật, nghiệp vụ hoặc có kỹ năng phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của Cảnh sát cơ động là một trong những điều kiện, tiêu chuẩn tuyển chọn công dân vào Cảnh sát cơ động.

Luật Sở hữu Trí tuệ sửa đổi 2022

Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022 (sửa đổi Luật Sở hữu trí tuệ 2005) đã điều chỉnh nhiều quy định và được áp dụng từ ngày 01/01/2023.

- Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022 đã thay đổi một số thuật ngữ đơn cử như: Tác phẩm phái sinh; Tác phẩm, bản ghi âm, ghi hình đã công bố; Sao chép; Tiền bản quyền; Biện pháp công nghệ bảo vệ quyền…

- Điều chỉnh quy định về tác giả, đồng tác giả: Trong đó, bổ sung quy định mới như sau: Việc thực hiện quyền nhân thân và quyền tài sản đối với tác phẩm có đồng tác giả phải có sự thỏa thuận của các đồng tác giả, trừ trường hợp tác phẩm có phần riêng biệt có thể tách ra sử dụng độc lập mà không làm phương hại đến phần của các đồng tác giả khác hoặc luật khác có quy định khác.

Nội dung sửa đổi Luật Sở hữu trí tuệ tập trung vào các nhóm chính sách lớn, bao gồm:

- Đảm bảo quy định rõ về tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, người biểu diễn, chủ sở hữu quyền liên quan trong các trường hợp chuyển nhượng, chuyển giao Quyền tác giả (QTG), Quyền liên quan đến quyền tác giả (QLQ).

- Khuyến khích tạo ra, khai thác và phổ biến sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, giống cây trồng được tạo ra từ nhiệm vụ KHCN sử dụng ngân sách Nhà nước.

- Tạo thuận lợi cho quá trình thực hiện thủ tục đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan, thủ tục xác lập quyền sở hữu công nghiệp.

- Đảm bảo mức độ bảo hộ thỏa đáng và cân bằng trong bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ. Tăng cường hiệu quả hoạt động hỗ trợ về sở hữu trí tuệ. Nâng cao hiệu quả của hoạt động bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Bảo đảm thi hành đầy đủ và nghiêm túc các cam kết quốc tế của Việt Nam về bảo hộ sở hữu trí tuệ trong quá trình hội nhập.

Luật Điện ảnh 2022

Một số điểm mới nổi bật của Luật Điện ảnh 2022 được áp dụng từ ngày 01/01/2023 có thể kể đến gồm:

- Quy định nguyên tắc quản lý nhà nước về điện ảnh trong hoạt động điện ảnh;

-Từ ngày 01/01/2023, các phim muốn công chiếu sẽ không phải xin cấp giấy phép phổ biến (theo quy định hiện hành) mà phải có Giấy phép phân loại phim hoặc Quyết định phát sóng phim thì mới được công chiếu.

- Quy định mới về phân loại phim điện ảnh.

2. 08 Nghị định mới với nhiều nội dung nổi bật

 

Ngày 21/12/2022, Chính phủ ban hành Nghị định 104/2022/NĐ-CP sửa đổi Nghị định liên quan đến việc nộp, xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công.

Điểm nổi bật của Nghị định 104/2022/NĐ-CP là quy định về 04 phương thức tra cứu thông tin cư trú công dân khi bỏ sổ hộ khẩu

- Tra cứu, khai thác thông tin cá nhân qua chức năng của Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ, cấp tỉnh đã được kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc qua Cổng dịch vụ công quốc gia;

- Tra cứu thông tin cá nhân thông qua tài khoản định danh điện tử của công dân được hiển thị trong ứng dụng VNeID;

- Sử dụng thiết bị đầu đọc đã được kết nối trực tuyến với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, bao gồm thiết bị đọc mã QRCode hoặc thiết bị đọc chíp trên thẻ Căn cước công dân gắn chíp;

- Các phương thức khai thác khác theo quy định của pháp luật chuyên ngành.

 Nghị định 71/2022/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 06/2016/NĐ-CP về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ phát thanh, truyền hình.

Cụ thể, nội dung thông tin trên dịch vụ phát thanh, truyền hình trả tiền được tổ chức thành các gói dịch vụ và dịch vụ.

Nghị định 72/2022/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 60/2014/NĐ-CP quy định về hoạt động in và Nghị định 25/2018/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 60/2014/NĐ-CP quy định về hoạt động in.

Nghị định bổ sung các Tiêu chí nhập khẩu đối với các thiết bị in áp dụng từ ngày 01/01/2023

Nghị định 94/2022/NĐ-CP (thay thế Nghị định 97/2016/NĐ-CP) quy định nội dung chỉ tiêu thống kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và quy trình biên soạn chỉ tiêu tổng sản phẩm trong nước, chỉ tiêu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có hiệu lực ngày 01/01/2023.

Nghị định 98/2022/NĐ-CP (thay thế Nghị định 96/2017/NĐ-CP) quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tư pháp.

Theo đó, từ ngày 01/01/2023, Bộ tư pháp sẽ chỉ còn 25 đơn vị so với 27 đơn vị trước đó.

3. Một số Quyết định có hiệu lực từ ngày 01/01/2023

Quyết định số 5692/QĐ-TLĐ ngày 08/12/2022 của Tổng liên đoàn lao động Việt Nam quy định về chế độ phụ cấp đối với cán bộ công đoàn các cấp.

Theo đó, Từ 1/1/2023, áp dụng chế độ phụ cấp mới đối với cán bộ công đoàn.

Quy định nêu rõ, đối tượng chi phụ cấp trách nhiệm gồm Chủ tịch và Phó Chủ tịch công đoàn cơ sở (CĐCS), CĐCS thành viên, công đoàn bộ phận (nếu có); Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra CĐCS, Ủy viên ban chấp hành CĐCS, CĐCS thành viên, công đoàn bộ phận (nếu có); Tổ trưởng, Tổ phó công đoàn.

Hệ số phụ cấp trách nhiệm cán bộ CĐCS được xác định theo số lượng đoàn viên công đoàn, kết quả nộp đoàn phí công đoàn của năm trước liền kề, thực hiện theo khung số lượng đoàn viên.

Quyết định số 3618/QĐ-BHXH ngày 12/12/2022 của Bảo hiểm xã hội  Việt Nam ban hành quy trình giám định bảo hiểm y tế

Quyết định số 3618/QĐ-BHXH hướng dẫn cụ thể 2 hình thức giám định được thực hiện song song bao gồm công tác giám định chủ động (đây là giám định do cơ quan BHXH trực tiếp thực hiện); Giám định tự động (đây là hình thức giám định sử dụng phần mềm kiểm tra thông tin trong dữ liệu điện tử).

Ngoài ra, quy trình giám định mới cũng hướng dẫn chi tiết các nghiệp vụ giám định chi phí khám, chữa bệnh BHYT theo 3 hình thức: Giám định trên dữ liệu; giám định trên hồ sơ, tài liệu và giám định thanh toán trực tiếp.

Quyết định số 3510/QĐ-BHXH ngày 21/11/2022 ban hành quy trình đăng ký đóng, cấp thẻ bảo hiểm y tế đối với người chỉ tham gia bảo hiểm y tế trên Cổng Dịch vụ công theo Quyết định 422/QĐ-TTg phê duyệt Danh mục dịch vụ công trực tuyến tích hợp, cung cấp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia năm 2022 do Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành của Bảo hiểm xã hội Việt Nam

Từ ngày 1/1/2023, trường hợp chỉ đăng ký tham gia BHYT bao gồm cả đăng ký tham gia lần đầu, đóng tiếp BHYT, thay đổi đối tượng từ nhóm khác sang nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ hoặc tham gia theo hộ gia đình có thể thực hiện thủ tục đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT trên Cổng dịch vụ công quốc gia.

Tuy nhiên, Điều 2 Quyết 3510/QĐ-BHXH quy định, tính năng đăng ký BHYT online trên Cổng dịch vụ công quốc gia chỉ áp dụng cho người tham gia BHYT thuộc diện được ngân sách nhà nước hỗ trợ tiền đóng BHYT; người thuộc hộ cận nghèo, hộ nghèo đa chiều, hộ làm nông, lâm, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình; người tham gia BHYT hộ gia đình.

Quyết định 2081/QĐ-NHNN ngày 12/12/2022 của Ngân hàng nhà nước Việt Nam về mức lãi suất của các ngân hàng thương mại áp dụng trong năm 2023 đối với dư nợ của các khoản vay hỗ trợ nhà ở theo quy định tại Thông tư số 11/2013/TT-NHNN ngày 15/5/2013, Thông tư số 32/2014/TT-NHNN ngày 18/11/2014 và Thông tư số 25/2016/TT-NHNN ngày 29/7/2016.

Theo đó, kể từ ngày 01/01/2023, mức lãi suất của các ngân hàng thương mại áp dụng trong năm 2023 đối với dư nợ của các khoản vay hỗ trợ nhà ở theo quy định tại các Thông tư kể trên là 5,0%/năm

Luật Đức An tổng hợp