Phân biệt tình tiết định tội định khung và tình tiết tăng nặng

Phân biệt các tình tiết định tội định khung và tình tiết tăng nặng theo Bộ luật Hình sự 2015

1. Tình tiết định tội

- Tình tiết định tội là những tình tiết nêu lên những dấu hiệu cơ bản, đặc trưng nhất cho phép xác định một tội phạm cụ thể và phân biệt tội phạm đó với tội phạm khác.

- Muốn xác định tình tiết định tội cần căn cứ vào các dấu hiệu định tội. Dấu hiệu định tội là những dấu hiệu đặc trưng điển hình, phản ánh đầy đủ tính chất nguy hiểm của một tội phạm và cho phép phân biệt tội phạm đó với tội phạm khác. Đó là những dấu hiệu được quy định trong cấu thành tội phạm cơ bản của một tội.

2. Tình tiết định khung

- Tình tiết định khung hình phạt là những tình tiết phản ánh mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội cao hơn hoặc giảm đi, được quy định ngay tại điều luật về tội phạm cụ thể. (như ít nghiêm trọng, nghiêm trọng, rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng).

- Các tình tiết định khung là những tình tiết mà nhà làm luật dự định nếu có thì Tòa án phải áp dụng ở khung hình phạt mà điều luật quy định có tình tiết đối với người phạm tội. Dấu hiệu định khung hình phạt phản ánh mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội cho xã hội phù hợp với một khung hình phạt nhất định.

3. Phân biệt tình tiết định tội và tình tiết định khung

- Có 03 tiêu chí cơ bản để xác định 02 khái niệm pháp lý này như sau:

STT	Tiêu chí	Tình tiết định tội	Tình tiết định khung
1	Số lượng	Mỗi loại tội phạm sẽ chỉ có một tình tiết định tội nhất định là dấu hiệu để xác định tội danh, phân biệt tội phạm này với tội phạm khác	Có thể có một hoặc nhiều tình tiết định khung khác nhau, có thể là tình tiết tăng nặng hoặc tình tiết giảm nhẹ nhằm phản ánh mức độ nguy hiểm của tội phạm.
2	Mục đích	Xác định tội danh của hành vi phạm tội	Xác định một khung hình phạt cụ thể phải áp dụng đối với hành vi phạm tội đã được định tội danh
3	Căn cứ xác định	Dựa vào các dấu hiệu định tội như: khách thể của tội phạm, mặt khách quan của tội phạm, chủ thể của tội phạm và mặt chủ quan của tội phạm.	Dựa vào tính chất của dấu hiệu định khung làm tính nguy hiểm cho xã hội tăng lên hoặc giảm xuống; hoàn cảnh phạm tội; nhân thân người phạm tội,...

- Căn cứ theo khoản 2 Điều 52 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi bổ sung 2017):

“Điều 52. Các tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự

2. Các tình tiết đã được Bộ luật này quy định là dấu hiệu định tội hoặc định khung hình phạt thì không được coi là tình tiết tăng nặng.”

Như vậy, những tình tiết được quy định là tình tiết định tội thì sẽ không coi là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự nữa.

Công ty luật TNHH Đức An

VĂN PHÒNG GIAO DỊCH: Số 64b, phố Nguyễn Viết Xuân, phường Khương Mai, quận Thanh Xuân, Hà Nội

ĐT 090 220 1233 

Web: www.luatducan.vn

Youtube: Luật sư Phạm Thị Bích Hảo

Email: luatsubichhao@gmail.com