Tình tiết giảm nhẹ trong các tội phạm tham nhũng

Theo quy định của Luật phòng, chống tội phạm tham nhũng năm 2018, tham nhũng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó vì vụ lợi. Tội phạm tham nhũng là tội phạm liên quan đến người có chức vụ quyền hạn.

1. Quy định pháp luật

Điều 2 Luật phòng, chống tham  nhũng 2018 quy định các hành vi tham nhũng như sau:

• Các hành vi tham nhũng trong khu vực nhà nước do người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị khu vực nhà nước thực hiện bao gồm:

- Tham ô tài sản;

- Nhận hối lộ;

- Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản;

- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi;

- Lạm quyền trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi;

- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi;

- Giả mạo trong công tác vì vụ lợi;

- Đưa hối lộ, môi giới hối lộ để giải quyết công việc của cơ quan, tổ chức, đơn vị hoặc địa phương vì vụ lợi;

- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn sử dụng trái phép tài sản công vì vụ lợi;

- Nhũng nhiễu vì vụ lợi;

- Không thực hiện, thực hiện không đúng hoặc không đầy đủ nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi;

- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để bao che cho người có hành vi vi phạm pháp luật vì vụ lợi; cản trở, can thiệp trái pháp luật vào việc giám sát, kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án vì vụ lợi.

• Các hành vi tham nhũng trong khu vực ngoài nhà nước do người có chức vụ, quyền hạn trong doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước thực hiện bao gồm:

- Tham ô tài sản;

- Nhận hối lộ;

- Đưa hối lộ, môi giới hối lộ để giải quyết công việc của doanh nghiệp, tổ chức mình vì vụ lợi.

Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 quy định về các tội phạm tham nhũng tại Mục 1 Chương XXIII bao gồm 07 Điều luật (từ Điều 353 đến Điều 359).

Các tội phạm về tham nhũng bao gồm:

- Tội tham ô tài sản (Điều 253);

- Tội nhận hối lộ (Điều 354);

- Tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản (Điều 355);

- Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ (Điều 356);

- Tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ (Điều 357);

- Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi (Điều 358);

- Tội giả mạo trong công tác (Điều 359).

2. Quy định pháp luật về tình tiết giảm nhẹ trong các tội phạm tham nhũng

Điều 5 Nghị quyết số 03/2020/NQ-HĐTP ngày 30/12/2020 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật hình sự trong xét xử tội phạm tham nhũng và tội phạm khác về chức vụ quy định như sau:

• Trong quá trình tố tụng, người phạm tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ đã chủ động nộp lại ít nhất ba phần tư tài sản tham ô, nhận hối lộ và đã hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn thì không áp dụng mức cao nhất của khung hình phạt mà người phạm tội bị truy tố, xét xử.

Trường hợp người phạm tội sau khi phạm tội đã tác động để cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh, chị, em, những người thân khác nộp lại hoặc không phản đối việc cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh, chị, em, những người thân khác nộp lại ít nhất ba phần tư tài sản mà mình tham ô, nhận hối lộ.

• Xem xét áp dụng chính sách khoan hồng đặc biệt miễn hình phạt theo quy định tại Điều 59 của Bộ luật Hình sự đối với trường hợp người phạm tội có ít nhất 02 tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 Điều 51 của Bộ luật Hình sự hoặc người phạm tội lần đầu là người giúp sức trong vụ án đồng phạm nhưng có vai trò không đáng kể nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

+ Người phạm tội không vì động cơ vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác, mà chỉ vì muốn đổi mới, dám đột phá vì sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ Tổ quốc;

+ Người phạm tội là người có quan hệ lệ thuộc (như cấp dưới đối với cấp trên, người làm công hưởng lương, chấp hành nhiệm vụ theo chỉ đạo của cấp trên), không ý thức được đầy đủ hành vi phạm tội của mình, không vì động cơ vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác, không được hưởng lợi; đã chủ động khai báo trước khi bị phát giác, tích cực hợp tác với cơ quan có thẩm quyền, góp phần có hiệu quả vào việc điều tra, xử lý tội phạm;

+ Người phạm tội đã chủ động khai báo trước khi bị phát giác, tích cực hợp tác với cơ quan có thẩm quyền, góp phần hạn chế thiệt hại, chủ động nộp lại toàn bộ tài sản chiếm đoạt, đã khắc phục toàn bộ hậu quả và đã bồi thường toàn bộ thiệt hại do mình gây ra;

+ Người phạm tội sau khi bị phát hiện đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, chủ động nộp lại toàn bộ tài sản chiếm đoạt, đã khắc phục toàn bộ hậu quả và đã bồi thường toàn bộ thiệt hại do mình gây ra.

Như vậy, trường hợp người phạm tội tham nhũng nộp lại ít nhất ¾ số tiền tham nhũng sẽ được xem xét áp dụng tình tiết giảm nhẹ theo quy định của Bộ Luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017.

Trường hợp người phạm tội tham nhũng có từ 02 tình tiết giảm nhẹ theo quy định tại Điều 51 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 hoặc phạm tội lần đầu là người giúp sức nhưng có vai trò không đáng kể sẽ được xem xét miễn hình phạt.

3.Dịch vụ của Công ty Luật TNHH Đức An

 

• Tư vấn các quy định của luật hình sự, các văn bản liên quan liên quan đến tội tham nhũng;
• Xác định tội danh, quyền lợi và trách nhiệm, hình phạt và các chi tiết, tình tiết có thể giảm nhẹ hoặc tăng trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo
• Hỗ trợ cho bị can, bị cáo thu thập tài liệu, chứng cứ cung cấp cho Tòa
• Hỗ trợ soạn thảo các văn bản kiến nghị, khiếu nại hay tố tụng trong quá trình điều tra xét xử
• Sao chụp và lưu giữ toàn bộ hồ sơ vụ án. Xem xét và đánh giá chứng cứ, mức độ của hành vi phạm tội hoặc mức độ tăng hoặc giảm nhẹ hình phạt
• Tư vấn quy định luật về tội phạm và các nội dung khác liên quan đến tội phạm: đồng phạm, che dấu tội phạm, không tố giác tội phạm
• Tư vấn quy định luật về thời hiệu truy cứu, hoặc miễn trách nhiệm hình sự, hoặc các trường hợp không áp dụng miễn truy cứu trách nhiệm
• Luật sư bào chữa vụ án hình sự sẽ tham gia trực tiếp và theo suốt quá trình xét xử giai đoạn sơ thẩm, phúc thẩm để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị can, bị cáo.

Luật sư Phạm Thị Bích Hảo – Luật sư kinh nghiệm bào chữa các vụ án hình sự

Công ty Luật TNHH Đức An

Địa chỉ: 64b, phố Nguyễn Viết Xuân, Phường Khương Mai, Q. Thanh Xuân, Hà Nội

Điện thoại cố định: 024.66544233  -   Di động: 0902201233

Email: luatsubichhao@gmail.com

Trân trọng!

Giám đốc - Luật sư Phạm Thị Bích Hảo – Công ty luật TNHH Đức An