Từ chối di sản thừa kế

Em đang muốn làm giấy từ chối tài sản thừa kế thì mình cần điều kiện gì, pháp lý như nào giữa các bên và có cần ra công chứng không ạ?

Tại Điều 620 Bộ Luật Dân sự 2015 quy định về việc từ chối nhận di sản như sau:

Điều 620. Từ chối nhận di sản

1. Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.

2. Việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản và gửi đến người quản lý di sản, những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia di sản để biết.

3. Việc từ chối nhận di sản phải được thể hiện trước thời điểm phân chia di sản.

Do đó, người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, tuy nhiên việc từ chối này phải được thực hiện trước thời điểm di sản được phân chia. Trường hợp người thừa kế từ chối nhận di sản nhằm mục đích trốn tránh nghĩa vụ tài sản mà mình phải thực hiện thì dù hành vi từ chối được tiến hành trước thời điểm phân chia di sản, vẫn bị coi là trái pháp luật và không có giá trị pháp lý.

Bên cạnh đó, việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản hợp lệ và thông báo đến các đồng thừa kế cũng như người được giao nhiệm vụ quản lý hoặc phân chia di sản theo đúng trình tự, thủ tục pháp luật quy định.

Điều 59 Luật Công chứng 2014 quy định về việc công chứng văn bản từ chối nhận di sản:

Điều 59. Công chứng văn bản từ chối nhận di sản

Người thừa kế có thể yêu cầu công chứng văn bản từ chối nhận di sản. Khi yêu cầu công chứng văn bản từ chối nhận di sản, người yêu cầu công chứng phải xuất trình bản sao di chúc trong trường hợp thừa kế theo di chúc hoặc giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người yêu cầu công chứng theo pháp luật về thừa kế; giấy chứng tử hoặc giấy tờ khác chứng minh người để lại di sản đã chết.

Như vậy, việc từ chối nhận di sản thừa kế phải được lập thành văn bản và thông báo cho những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia di sản, cơ quan công chứng hoặc UBND xã, phường, thị trấn nơi có địa điểm mở thừa kế về việc từ chối nhận di sản và cần công chứng nếu có yêu cầu. Khi công chứng văn bản trên thì cần bản sao di chúc trong trường hợp thừa kế theo di chúc hoặc giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người yêu cầu công chứng theo pháp luật về thừa kế; giấy chứng tử hoặc giấy tờ khác chứng minh người để lại di sản đã chết.

Trình tự, thủ tục từ chối nhận di sản thừa kế

Người thừa kế có nguyện vọng từ chối nhận di sản thừa kế thực hiện theo trình tự, thủ tục sau:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ từ chối nhận di sản thừa kế

Người từ chối nhận di sản cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:

- Văn bản từ chối nhận di sản thừa kế, trong đó có nội dung cam kết việc từ chối không nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản theo quy định của pháp luật (dự thảo).

- Giấy tờ tùy thân: CMND hoặc CCCD (bản sao có chứng thực).

- Sổ hộ khẩu (bản sao có chứng thực).

- Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế:

+ Trường hợp thừa kế theo di chúc: Di chúc (bản sao có chứng thực).

+ Trường hợp thừa kế theo pháp luật: Giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người thừa kế (bản sao có chứng thực).

- Giấy chứng tử của người để lại di sản (bản sao có chứng thực).

- Giấy tờ về tài sản thuộc di sản thừa kế:

- Giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản (bản sao có chứng thực); hoặc

- Các giấy tờ thay thế khác được pháp luật công nhận trong trường hợp tài sản phải đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng.

Bước 2: Công chứng văn bản từ chối nhận di sản thừa kế

Người từ chối nhận di sản thực hiện việc công chứng văn bản tại Văn phòng công chứng hoặc Phòng công chứng nơi có thẩm quyền. Thủ tục cụ thể như sau:

- Công chứng viên kiểm tra tính hợp lệ, đầy đủ của hồ sơ.

- Người từ chối nhận di sản thực hiện ký tên vào văn bản từ chối trước mặt công chứng viên. Nếu văn bản có từ 02 trang trở lên, phải ký đầy đủ ở tất cả các trang. Trường hợp người từ chối không thể ký: phải điểm chỉ. Nếu không thể đọc, nghe, ký hoặc điểm chỉ được thì phải có ít nhất 02 người làm chứng.

- Công chứng viên thực hiện chứng nhận văn bản từ chối nhận di sản. Trường hợp hồ sơ không đầy đủ hoặc không hợp lệ, công chứng viên sẽ hướng dẫn người yêu cầu bổ sung, hoàn thiện hoặc từ chối công chứng kèm theo giải thích rõ lý do.

Từ chối di sản thừa kế phải tuân thủ quy định pháp luật và cần cân nhắc kỹ trước khi ký văn bản từ chối di sản

Liên hệ Luật sư đất đai- nhà ở: 090 220 1233

Công ty luật TNHH Đức An

VĂN PHÒNG GIAO DỊCH: Số 64b, phố Nguyễn Viết Xuân, phường Khương Mai, quận Thanh Xuân, Hà Nội

ĐT 090 220 1233 

Web: www.luatducan.vn

Youtube: Luật sư Phạm Thị Bích Hảo

Email: luatsubichhao@gmail.com